In het preferentiebeleid dat verzekeraars voeren, wijzen zij veelal één leverancier van een werkzame stof als preferente leverancier aan. Ongeveer 10 miljoen van de 13 miljoen geneesmiddelgebruikers kreeg in 2023 voor ten minste één geneesmiddel dat zij gebruiken, een middel dat onder het preferentiebeleid viel. De patiënt krijgt dat middel vergoed, tenzij apothekers dat vanwege medische noodzaak (MN) of logistieke noodzaak (LN) niet kunnen verstrekken.
Apothekers leggen de reden van afwijking van het preferentiebeleid in hun systeem vast, waardoor de SFK dit kan analyseren.
SFK liet gebruikers van een geïndividualiseerde distributievorm (GDV) buiten beschouwing omdat niet alle preferente middelen geschikt of beschikbaar zijn voor een GDV.
Van de 10 miljoen gebruikers van middelen die onder het preferentiebeleid vallen, kregen 4,4 miljoen mensen tenminste éénmaal een middel dat niet-preferent was. Het merendeel van deze mensen (3,7 miljoen) kreeg om logistieke redenen een ander middel dan het preferente middel.
Gewijzigd inkoopbeleid
CZ, Menzis, VGZ, ENO en Zorg en Zekerheid voerden de afgelopen jaren continu preferentiebeleid. Bij deze verzekeraars samen steeg het aantal patiënten dat vanwege LN een niet-preferent middel kreeg van 1,7 miljoen in 2022 naar 2,5 miljoen in 2023 (+47%). Zilveren Kruis wijzigde zijn inkoopbeleid in 2023 en voert sindsdien alleen nog maar preferentiebeleid. Apothekers die geen preferentie-contract hadden, legden voorheen niet vast dat ze om logistieke redenen een bepaald middel verstrekten. Vanaf 2023 doen zij dat bij leveringsproblemen van preferente middelen bij Zilveren Kruis voortaan wél. De verdrievoudiging van Zilveren Kruis-verzekerden die vanwege LN een niet-preferent middel kregen, is mede hierdoor te verklaren.
Vanaf 2024 voeren ook verzekeraars DSW en ONVZ preferentiebeleid, waardoor apothekers ook daar bij leveringsproblemen van preferente middelen voortaan LN vastleggen. In de eerste twee maanden van 2024 kregen al 1,3 miljoen mensen niet het door hun verzekeraar ingekochte middel.
Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen