Het aantal verstrekkingen van erectiepillen door openbare apotheken vertoont al enkele jaren een licht dalende trend. In 2018 leverden apotheken 272.000 keer een middel bij erectiestoornissen aan 112.000 mannen. Ten opzichte van 2012 ligt het aantal verstrekkingen hiermee 8,4% lager. Omdat erectiepillen niet uit het basispakket worden vergoed, moesten de gebruikers per verstrekking gemiddeld € 45 aan geneesmiddelkosten betalen.
Generiek drukt kosten
Al jaren zijn sildenafil (Viagra) en tadalafil (Cialis) de meest gebruikte middelen bij erectiestoornissen. Samen zijn ze goed voor meer dan 90% van de erectiepillenmarkt. Echter, waar de middelen in 2012 een enigszins vergelijkbaar marktaandeel hadden, is deze verhouding in de jaren erna steeds schever geworden. In 2018 is sildenafil met 173.000 verstrekkingen meer dan dubbel zo vaak afgeleverd als tadalafil (83.000 verstrekkingen).
Een voorname reden voor de stijgende populariteit van sildenafil ten opzichte van tadalafil is het verlopen van het patent op Viagra in 2013 geweest. Sinds augustus van dat jaar kwamen generieke varianten van het middel op de Nederlandse markt met een prijs die ongeveer de helft bedroeg van het origineel. Sindsdien groeit het marktkaandeel van sildenafil gestaag ten koste van tadalafil. Afgelopen jaar betaalde een gebruiker gemiddeld € 34 voor sildenafil, ten opzichte van € 67 voor tadalafil.
Vanaf december 2017 zijn ook van tadalafil generieke varianten beschikbaar, tegen een prijs die nog niet de helft bedraagt van die van het originele Cialis. Inmiddels wordt in de helft van de gevallen een generieke variant van tadalafil geleverd, terwijl sildenafil met 95% generiek zowat uitsluitend merkloos wordt verstrekt. Door het gebruik van deze goedkopere generieke varianten lagen de materiaalkosten aan erectiepillen (€ 12,2 miljoen) vorig jaar 31% onder het niveau van 2012 (€ 17,8 miljoen).
Piek bij pensioenleeftijd
Gemiddeld verstrekken apothekers 41 keer erectiemiddelen per duizend mannelijke inwoners. In 2012 waren dit nog 47 verstrekkingen per duizend mannen. Deze middelen worden het vaakst gebruikt in de leeftijdscategorie 65 tot en met 71 jaar. In deze leeftijdsgroep leverden apotheken per duizend mannen bijna honderd keer een erectiemiddel.
Ten opzichte van 2012 werden afgelopen jaar niet alleen minder vaak erectiepillen geleverd, maar de leeftijd waarop het gebruik van deze middelen een duidelijke groei laat zien, ligt ook later. Waar in 2012 vanaf 43 jaar een sterkere opwaartse lijn in gebruik te zien is, begint deze groei in 2018 pas vanaf 46 jaar.
Het aantal verstrekkingen aan mannen rond de pensioenleeftijd lag in 2018 bijna 20% onder het niveau van 2012. Daar staat tegenover dat er afgelopen jaar weer iets meer verstrekkingen aan 77-plussers zijn gedaan dan voorheen.
Aantal verstrekkingen erectiemiddelen per 1.000 mannen naar leeftijd (2012, 2018)
In 2018 ligt het aantal verstrekte erectiemiddelen in de grootste gebruikersgroep 20% lager dan voorheen.
Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen